ถ้าพูดถึง “เงินปากผี” หลายคนคงแอบสยองขนลุกขนพองกันไปเบาๆ แน่นอนล่ะเพราะนี่คือ เงินที่อยู่ในปากของคนตาย ใครเล่าจะไม่กลัว! แต่จริงๆ แล้วการใส่เหรียญเข้าไปในปากของคนตายนั้นมีความเป็นมา และความหมายมาอย่างช้านาน
“เงินปากผี”
มีความเป็นมายาวนานหลายพันปีมาแล้ว ตั้งแต่สมัย กรีก-โรมันโบราณ เรียกกันว่า เหรียญของแครอน (Charon’s obol) หมายถึงเหรียญที่ใส่ในปากหรือวางไว้บนปากของผู้ตายก่อนที่จะทำการฝัง โดยมีความเชื่อว่า เหล่าวิญญาณของคนตายจะต้องเดินทางไปปรโลก
เหรียญของแครอน (Charon’s obol)
เมื่อถึงเส้นแบ่งเขตแดนระหว่างคนเป็นกับคนตาย จะมีคนพายเรือชื่อว่า แครอน (Charon) เป็นผู้นำพาดวงวิญญาณทั้งหลายข้ามจากโลกนี้ไปยังอีกโลกหนึ่ง
โดยดวงวิญญาณจะต้องจ่ายเงิน 1 เหรียญอะละบัส (Olobus) เพื่อเป็นค่าจ้างพายเรือ จึงเป็นต้นกำเนิดความเชื่อที่ว่า ต้องวางเหรียญใส่ปากของคนตาย เพื่อช่วยให้ผู้ตายมีค่าผ่านทางสำหรับเรือข้ามฟาก
ซึ่งความเชื่อเรื่องเงินปากผีนี้ได้แผ่ขยายไปทั่วทั้งยุโรป และตะวันออกมาหลายพันปี ในปัจจุบันชาวยุโรปก็ยังสืบทอดประเพณีนี้กันเรื่อยมา ก็จะใช้เหรียญทองแดง 1 เพนนีวางไว้ที่ตาของคนตาย เพื่อใช้เป็นค่าจ้าง แครอน พาวิญญาณผู้ตายข้ามแม่น้ำไป
วัฒนธรรมอื่นๆ
ก็ยังมีความเชื่อเรื่องเงินปากผี เช่นชาวฮินดูก็มีความเชื่อในเรื่องนี้เช่นกัน โดยจะเอาเงินและข้าวสารเล็กน้อยใส่ปากศพ และชาวจีนที่จะเอาอีแป๊ะใส่ปากศพและเผากระดาษเงินกระดาษทองให้ด้วย ส่วนชาวเวียดนามในอดีตก็จะใส่เหรียญสามเหรียญไว้ในปากผู้ตาย เป็นต้น
สำหรับคนไทยโบราณ
เชื่อว่าเมื่อญาติพี่น้องเสียชีวิตลงจะต้องมีการจัดพิธีกรรมต่างๆ ให้ถูกต้อง การใส่เงินในปากของผู้ตาย เป็นขั้นตอนก่อนนำศพลงโลง คือจะนำเงินพดด้วง หรือเงินเหรียญบาทหนึ่ง หรือจะเป็นเหรียญสลึงสองสลึง ห่อผ้าขาว แล้วผูกเชือกไว้หางยาว หย่อนลงในปากศพ ให้เชือกห้อยออกมานอกปาก ถ้าไม่ผูกเชือก จะห่อให้โตพอไม่ให้เลื่อนลึกลงไปในลำคอ เพราะเวลานำไปเผาจะได้เอาออกมาเพื่อเก็บเป็นที่ระลึกหรือเครื่องรางได้
นอกจากนี้ เงินปากผี คือหนึ่งในวัตถุอาถรรพ์ ที่คนโบราณจนถึงปัจจุบัน มักเสาะแสวงหากัน แต่ผู้ที่จะเป็นเจ้าของได้นั้นต้องมีวิชาความรู้ทางด้านไสยศาสตร์เพื่อ ป้องกันตนเอง ที่กล่าวว่าเงิน ปากผี เป็นวัตถุที่อาถรรพ์นั้น เพราะต้นกำเนิดของวัตถุชนิดนี้มาจากปากของผีหรือศพนั่นเอง
การที่จะนำเอาเงินปากผีมาทำพิธีกรรมต่าง ๆ เพื่อผสมสร้างเป็นเครื่องรางของขลัง จะต้องมีการทำพิธีที่ถูกต้อง ถ้าทำโดยสุ่มสี่สุ่มห้า อาจมีอันตรายถึงชีวิตได้ เพราะเจ้าของเงินปากผี คือ วิญญาณของผู้ตายอาจจะมาทวงคืนได้
